Po dłuższej przerwie wracamy do cyklu “Słownika Terminów Żeglarskich” na Twist Czarter – Czarter Jachtów na Mazurach. Przyszedł czas na terminy żeglarskie rozpoczynające się od litery “G”.
Poprzednią część cyklu zawierającą terminy żeglarskie na literę F znajdziesz tutaj: “F” – słownik pojęć żeglarskich.
Gafel – ustawione ukośnie drzewce, zaczepione jednym końcem do masztu, do którego umocowany jest górny lik żagla. Jeden z końców gafla opiera się o maszt w jego górnej części, a sam gafel jest skierowany skośnie do góry. Do gafla przylega górny lik czworokątnego żagla gaflowego. Zadaniem gafla jest usztywnienie tego liku w linii prostej, co umożliwia stosowanie większych żagli (szerszych w górnej części) niż w podobnym typie ożaglowania zwanym ożaglowaniem bermudzkim. Gafla podnosi się i opuszcza razem z żaglem.
Gafel żebrowy – gafel specjalnego kształtu używany jest przy ożaglowaniu żebrowym; składa się z dwóch wygiętych drążków łączących się ze sobą na noku i pięcie.
Gafelfał – lina służąca do podnoszenia pięty gafla.
Gaja – lina służąca do poziomego manewrowania drzewcami: bom, gafel itp.
Gala banderowa – ceremoniał morski polegający na dekoracji statków za pomocą bander, proporców i flag międzynarodowego kodu sygnałowego w dni szczególnie uroczyste lub podczas oficjalnej wizyty w portach obcych.
Gala flagowa – uroczysta dekoracja okrętu handlowego, zbliżona do gali banderowej często terminy te używane są zamiennie.
Galar – prymitywny statek rzeczny z XVI-XX w., zazwyczaj małego zanurzenia i kontenerowego (prawie równoległościennego) kształtu, o napędzie wiosłowym, czasem żaglowym.
Galeas – okręt wiosłowo-żaglowy używany od końca XVI wieku do połowy XVIII wieku.
Galeon – duży, zazwyczaj wojenny statek żaglowy, zwykle czteromasztowy o ożaglowaniu rejowym na masztach przednich i żaglu łacińskim na tylnym, nieraz na dwóch tylnych masztach używany w XV – XVIII w. Posiadał charakterystyczny niski, wydłużony dziób, wysoki kasztel rufowy oraz żagiel podbukszprytowy.
Galeota – Galeota była małym, szybkim okrętem typu galery, właściwie półgalerą, gdyż posiadała 16-23 wioseł (po 2-3 ludzi na wiosło), ale w odróżnieniu od typowych galer mających ożaglowanie łacińskie, na 1-2 masztach miała ożaglowanie rejowe. Jak każdy okręt wiosłowo-żaglowy używana była na morzach śródlądowych – czyli na Morzu Śródziemnym i na Bałtyku.
Galera – początkowo (wczesne średniowiecze) duży wiosłowy okręt wojenny rejonu Morza Śródziemnego. Później (aż po wiek XVIII), duży wojenny żaglowiec o dwóch lub trzech masztach z żaglami łacińskimi. Charakterystyczna jest dla galery wysoka nadbudówka rufowa uzbrojona baterią dział.
Galion – ozdoba dziobowa w postaci drewnianej, najczęściej polichromowanej rzeźby, umieszczana pod bukszprytem; zwykle ma związek z nazwą statku.
Galon – amerykańska miara objętości płynów – 1/42 baryłki, 231 cali sześciennych = 3,785411784 litra; dzieli się na 4 kwarty, 8 pint, 128 uncji.
Gałka – szplajs lub węzeł pogrubiający linę na biegu lub na jej końcu.
Garda – zakończenie pięty gafla lub bomu w kształcie widełek, obejmujących maszt i zamkniętych raksklotami.
Gardafał – lina podciągająca gardę gafla do jego górnego położenia.
Gaśniczy otwór – na jachtach z silnikiem stacjonarnym niewielki, przesłaniany klapką otwór w obudowie komory silnikowej (zwykle od strony kabiny), dopasowany wielkością do dyszy posiadanych gaśnic; to przez ten otwór prowadzi się akcję gaśniczą, gdy płonie silnik.
Gejtawa – lina służąca do podciągnięcia do rei dolnego rogu (rogu szotowego) żagla rejowego przy jego sprzątaniu. Biegnie od rogu żagla, przez blok na maszcie, na pokład. Przy sprzątaniu żagla (dociąganiu do rei linami z pokładu) wybiera się prawą i lewą gejtawę, po uprzednim wyluzowaniu lin zwanych szotami, które obciągają żagiel do dołu. Po wybraniu gejtaw wybiera się gordingi.
Genaker – genua krojona jak spinaker, ale asymetryczna z rogiem halsowym na wytyku; wielki żagiel rozpięty na sztagu zachowujący się jak genua i pracujący jak spinaker – od pełnego bajdewindu do pełnego baksztagu;
Genua (genuafok, fok genueński) – w ożaglowaniu bermudzkim rodzaj żagla o dużym wybrzuszeniu, sięgającego od dziobu sporo poza przedni lik grota.
Ghoster – bardzo lekka wersja genui przeznaczona do żeglugi w bardzo słabych warunkach wiatrowych
Glik – bom na małym jachcie śródlądowym.
Głowa żagla – górny, fałowy róg żagla.
Głowica falochronu – zakończenie falochronu w miejscu, gdzie znajduje się wejście do portu.
Główka skowronka – węzeł żeglarski także taśmowy.
Gniazdo masztu – oprawa pięty masztu w stępce;
Gorący nóż – lutownica elektryczna z tak ukształtowanym grotem, by szybko przecinać liny syntetyczne zatapiając ich końce.
Gording – jedna z lin służąca do sprzątania żagla rejowego (odciągania go do rei z pokładu). Jest przymocowana do dolnego liku żagla, następnie przechodzi przez kilka pierścieni (baranków) i przez blok biegnie na pokład. Przez wybranie gordingów, po uprzednim zluzowaniu szotów obciągających żagiel do dołu i wybraniu gejtaw, żagiel zostaje sprzątnięty (podobnie jak żaluzja okienna). Dla ostatecznego zwinięcia żagla trzeba wejść na reję, porządnie ułożyć fałdy płótna i przywiązać do rei.
Gordingowy – węzeł żeglarski.
GPS (Global Positioning System) – system nawigacji satelitarnej, stworzony przez Departament Obrony Stanów Zjednoczonych, obejmujący swoim zasięgiem całą kulę ziemską.
Grab bag – międzynarodowe określenie miejsca na jachcie, gdzie przechowywane są narzędzia awarii ostatecznej: nożyce do cięcia lin stalowych, siekiera i mocny nóż.
Gregale – silny, gwałtowny wiatr wiejący z północnego wschodu m.in. na Malcie.
Greting – 1. drabinka z klamer stalowych umocowanych do pionowych ścian , 2. drewniane wyłożenie podłogi w kokpicie
Grog – rum lub inny silny trunek, rozcieńczony wodą; zawierać może sok z cytrusów, cynamon, gorącą wodę lub cukier dla poprawy smaku. Podawany niegdyś marynarzom na żaglowcach.
Grot – główny i największy żagiel na jachcie, drugi od dziobu.
Grotmaszt – na statkach dwumasztowych – maszt największy, na trzymasztowych – środkowy, na wielomasztowcach – wszystkie środkowe numerowane od dziobu.
Gródź – ściana poprzeczna lub podłużna, spełniająca w kadłubie rolę konstrukcyjną.
Grumot – kółko zwinięte z jednej pokrętki liny, końce liny owija się wokoło obwodu pokrętki.
Grzebień fałowy – wielopozycyjna, zazwyczaj metalowa listwa zaczepowa pozwalająca stosunkowo szybko zmieniać napięcie liku halsowego żagla.
Grzyb – wywrócony jacht. Nazwa powstała przez podobieństwo odwróconego dnem do góry jachtu i kapelusza grzyba.
Guari (huari) – ożaglowanie podobne do gaflowego, ale gafel (gunter lik) jest umieszczony prawie pionowo i przewyższa maszt, tak że nie ma miejsca na topsel.
Gwajak – skrajnie twarde i ciężkie drewno egzotyczne o własnościach samosmarnych; stosuje się na dławice wałów napędowych łodzi podwodnych.
Gwizdek bosmański (świst trapowy) – sygnał podawany gwizdkiem bosmańskim bez względu na porę doby podczas wchodzenia i schodzenia z okrętu oficera lub chorążego, podnoszenia i opuszczania bandery, pogrzebów na morzu (przy zsuwaniu zwłok za burtę).
Maxus 33.1 RS
- Kadłub: 10,45 m x 3,2 m
- Załoga: 8-10 osób
- Żagle: 40 m^2 (fok + grot)
- Udogodnienia: koło sterowe, ster strumieniowy, echosonda, ogrzewanie Webasto, prysznic w kokpicie, radio z MP3 i TV, bimini, szprycbuda, nagłośnienie w kokpicie, oświetlenie LED, kuchenka gazowa, mikrofalówka, lodówka
Antila 30
- Kadłub: 9,3 m x 2,95 m
- Załoga: 10 osób
- Żagle: 38m^2 (fok + grot)
- Udogodnienia: silnik 15 KM stacjonarny, ogrzewanie, lodówka Waeco, grot pełnolistwowy, patent do kładzenia masztu, rolfok na sztywnym sztagu, radio CD/MP3, instalacja 12V / 230 V, gniazdo do ładowania telefonu, 3 zamykane kabiny
Nautika 830
- Kadłub: 8,3 m x 2,9 m
- Załoga: 8 osób
- Żagle: –
- Udogodnienia: jacht motorowy dostępny bez patentu, lodówka sprężarkowa, ogrzewanie Webasto, silnik Marcury 50KM z elektrycznym trymem, instalacja wody pitnej, radio z MP3 oraz TV, kuchenka gazowa, 2 zamykane kabiny (max 6 osób).
Antila 24.4
- Kadłub: 7,4m x 2,6m
- Załoga: 6-8 osób
- Żagle: 30 m^2 (fok+grot)
- Udogodnienia: ogrzewanie Webasto, lodówka Waeco, kabestany Andersen, oświetlenie LED, bramka do kładzenia masztu, sztywny sztag, roll fok, kuchenka gazowa, kabina WC, silniki Mercury Sailpower 5KM, panel solarny.