Okazji do kładzenia i podnoszenia masztu Szlak Wielkich Jeziora Mazurskich daje nam kilka. Przykładem miejsca, w którym kładzenie masztu jest koniecznością jest most Sztynorcki. Sztuka ta, choć nie trudna, wymaga zapamiętania procedury. Dziś opiszemy ją krok po kroku.
Z uwagi na charakter mazurskiego szlaku, podczas czarteru na Mazurach stawianie i kładzenie masztu to jedna z podstawowych czynności wykonywanych przez załogi rejsów. Warto aby przed wyruszeniem w rejs, zarówno załogi niedoświadczone (korzystające z czarteru bez patentu) jak i załogi doświadczone, przećwiczyły tą czynność w porcie lub zaraz po wypłynięciu z portu. Jeśli załoga nie zna procedury, lub potrzebuje krótkiego przeszkolenia, zawsze może zwrócić się o pomoc do naszych bosmanów.
Bramka do kładzenia masztu
Nowoczesne jachty wyposażone są w patent typu “bramka”, który w znacznej mierze ułatwia składanie i stawianie masztu. Nie oznacza to jednak, że z samą procedurą nie ma problemów. Bywają bowiem widowiskowe wpadki, zwłaszcza na jachtach z niedoświadczoną załogą.
Jak w wielu innych przypadkach, tak i w tym. Trening czyni mistrza i kiedy za pierwszym razem procedura się nie uda nie ma co łamać rąk. Chyba że to właśnie ręce ucierpiały podczas przeprowadzania procedury. By ułatwić zadanie adeptom sztuki żeglarstwa, przedstawiamy procedurę składania i stawiania masztu krok po kroku.
Jak kłaść maszt na jachcie żaglowym
- Zamknij luki pokładowe
- Zroluj fok, zrzuć grot i zapnij go w pokrowcu Lazy Jack.
- Wypnij z likszpary masztu wszystkie pełzacze lub liklinę grota
- Poluzuj topenantę, obciągacz bomu, lazy jack, fał rolfoka i wypnij bom pilnując przy tym przetyczki i zawleczki.
- Połóż bom na burcie równolegle do osi jachtu
- Przygotuj fał talii bramki (nie może być splątany) i wypnij przetyczkę (trzymając napięty fał).
- Odknaguj linkę od rolfoka.
- Płynnie opuszczaj maszt luzując talię, jednocześnie łapiąc coraz bardziej luźne wanty. Uważaj, by żadna z lin nie wpadła do wody. Jeśli maszt stawia opór delikatnie ręką pociągnij za achtersztag.
- Kiedy będzie możliwość złap masz i kieruj go na sztycę zamontowaną na rufie.
- Gdy maszt będzie już leżał naciągnij fał. Sztag nie może zwisać swobodnie.
- Przywiąż krawatem do masztu, wystające za rufą olinowanie.
Ważne: Z oczywistych powodów podczas kładzenia masztu żaden załogant nie powinien przebywać pod masztem.
Jak stawiać maszt
- Odwiąż olinowanie, wanty, topenantę i achtersztag.
- Sprawdź, czy szoty i fały nie znajdują się pod piętą masztu.
- Stawiaj maszt wybierając fał (ręcznie lub korbą na kabestanie). Powinien on podnosić się powoli i płynnie. Opór oznacza, że olinowanie masztu zaczepiło się o osprzęt pokładowy.
Ważne: Jeśli poczujesz opór, od razu sprawdź olinowanie i odblokuj je. Pod żadnym pozorem nie rób tego na siłę, gdyż to może skutkować uszkodzeniem takielunku lub nawet złamaniem masztu. - Blokujemy maszt umieszczając przetyczkę na swoim miejscu. Jeśli wystąpią problemy z dociągnięciem masztu do pięty poluzuj achtersztag.
- Montujemy bom.
Kiedy nie należy składać masztu?
Istnieją jednak sytuacje, w których składanie masztu jest niewskazane lub nawet zabronione. Na przykład w portach i miejscach cumowania. Złożony maszt, znacznie utrudni nam manewrowanie. Możemy np. zahaczyć o inną jednostkę, narażając na niebezpieczeństwo zarówno członków naszej załogi, jak i jachtu, z którym doszło do kolizji.
Zasady bezpieczeństwa
- nigdy nie stać pod masztem, który jest w trakcie opuszczania lub podnoszenia
- uważać na inne jachty oraz elementy nabrzeża w pobliżu
- sprawdzić, czy po opuszczeniu masztu wszystkie zawleczki znajdują się na swoich miejscach i są zabezpieczone
- maszt można podnosić korbą na kabestanie jednak trzeba uważać, czy podczas stawiania nie zaczepiła się żadna lina
Maxus 33.1 RS
- Kadłub: 10,45 m x 3,2 m
- Załoga: 8-10 osób
- Żagle: 40 m^2 (fok + grot)
- Udogodnienia: koło sterowe, ster strumieniowy, echosonda, ogrzewanie Webasto, prysznic w kokpicie, radio z MP3 i TV, bimini, szprycbuda, nagłośnienie w kokpicie, oświetlenie LED, kuchenka gazowa, mikrofalówka, lodówka
Antila 30
- Kadłub: 9,3 m x 2,95 m
- Załoga: 10 osób
- Żagle: 38m^2 (fok + grot)
- Udogodnienia: silnik 15 KM stacjonarny, ogrzewanie, lodówka Waeco, grot pełnolistwowy, patent do kładzenia masztu, rolfok na sztywnym sztagu, radio CD/MP3, instalacja 12V / 230 V, gniazdo do ładowania telefonu, 3 zamykane kabiny
Nautika 830
- Kadłub: 8,3 m x 2,9 m
- Załoga: 8 osób
- Żagle: –
- Udogodnienia: jacht motorowy dostępny bez patentu, lodówka sprężarkowa, ogrzewanie Webasto, silnik Marcury 50KM z elektrycznym trymem, instalacja wody pitnej, radio z MP3 oraz TV, kuchenka gazowa, 2 zamykane kabiny (max 6 osób).
Antila 24.4
- Kadłub: 7,4m x 2,6m
- Załoga: 6-8 osób
- Żagle: 30 m^2 (fok+grot)
- Udogodnienia: ogrzewanie Webasto, lodówka Waeco, kabestany Andersen, oświetlenie LED, bramka do kładzenia masztu, sztywny sztag, roll fok, kuchenka gazowa, kabina WC, silniki Mercury Sailpower 5KM, panel solarny.