Jesień dopiero się zaczęła, a jakby już była w pełni. Pierwsze dwa wpisy z cyklu “Słownika Terminów Żeglarskich” za nami. Przyszedł czas na trzecią literę alfabetu.
Część dotyczącą litery “B” znajdziesz tutaj: „B” – słownik terminów żeglarskich
Słownik terminów żeglarskich rozpoczynających się na literę “C”:
Cal – jednostka miary długości, odpowiadająca początkowo potrojonej długości średniego ziarna jęczmienia. Jedna z tzw. jednostek imperialnych. 1″ = 1 in = 1 cal = 25,4 mm, zwany też „calem międzynarodowym”.
Cepik – ruchome przedłużenie zamocowane do zakończenia rumpla po stronie przeciwnej od płetwy sterowej. Dzięki niej sternik może siedzieć na burcie, co pozwala na mocniejsze balastowanie podczas sterowania.
Cęgi masztu – Element napokładowej części kolumny masztu, na którym osadzony jest maszt jachtu. Ułatwia jego składanie, poprzez wyjęcie jednego ze sworzni (zwykle dolnego) co pozwala na położenie masztu bez całkowitego jego demontażu.
Chirurgiczny węzeł (podwiązka) – modyfikacja węzła płaskiego. Dodaje dodatkowy skręt, podczas wiązana pierwszej części, tym samym dodając tarcie, które sprawia, że węzeł będzie bardziej bezpieczny. Węzeł ten jest powszechnie stosowany przez lekarzy w sytuacjach, w których ważne jest, aby utrzymać napięcie szwów. Ma również zastosowanie w wędkarstwie muchowym i wiązaniu narzut.
Chłopiec okrętowy – praktykant, kandydat na żeglarza lub marynarza. Często najmłodszy rangą członek załogi na statku czy okręcie, zatrudniony do wykonywania najprostszych prac.
Choroba morska (kinetoza) – schorzenie wywołane kołysaniem jednostki na falach. Przyczyną jest brak zgodności bodźców, sygnałów wzrokowych i błędnika, odbieranych przez mózg.
Chronometr – zegar cechujący się dużą dokładnością i odpornością na zmienne warunki pracy. Dawniej pojęcie to odnosiło się wyłącznie do zegarów mechanicznych; obecnie chronometrami bywają nazywane również inne systemy pomiaru czasu działające w oparciu o urządzenia elektroniczne i łączność radiową lub satelitarną.
Chwiejba – Kołysanie się statku, łodzi, wywołane uderzeniem fal.
Chwyt rożkowy – Węzeł rożkowy to jeden z kilku tzw. węzłów egzaminacyjnych, czyli wymaganych podczas zdobywania uprawnień żeglarskich. Węzeł rożkowy wykorzystujemy w sytuacji, gdy po rozpięciu szekli łączącej głowicę grota – lub bezanżagla z odpowiednim fałem, chcemy zabezpieczyć wolny koniec fału przed ucieczką ku topowi masztu (co z reguły zmusza do wchodzenia na maszt lub jego kładzenia).
Cieśla okrętowy (carpenter) – Członek załogi wyspecjalizowany w okrętownictwie i technikach napraw statków, oraz ciesielstwie wyspecjalizowanym do potrzeb żeglugi.
Cieśnina – wąski pas wodny łączący duże akweny.
C-map – najbardziej popularny program nawigacyjny do komputerów pokładowych.
Cofka – podwyższenie lustra wody postępujące w górę biegu cieku, powstające wskutek podnoszenia się stanu wody w zbiorniku końcowym, do którego ów ciek uchodzi. Może nastąpić w wyniku spiętrzenia wody przez długotrwałe działanie silnych wiatrów wtłaczających wodę w górę cieku (cofka wiatrowa), w wyniku pojawienia się zatoru lodowego lub działania zapory wodnej.
Cook (kuk) – osoba gotująca dla załogi na jednostce pływającej, legitymujący się świadectwem wydanym przez urząd morski. Do obowiązków kuka należy przygotowywanie posiłków, dbanie o to, by nie zabrakło składników do potraw, oraz pitnej wody. Pracuje w kambuzie.
Cuma – lina służąca do cumowania jednostki pływającej do nabrzeża, boi, dalby lub innej jednostki oraz do holowania i tym podobnych czynności (np. obracanie jednostki na dalbie). Mocuje się ją na lądzie (nabrzeże, pomost) do polera lub pierścienia cumowniczego, a na jednostce do polera lub (na mniejszych jednostkach) do knagi. Liny podawane na brzeg mogą mieć koniec wolny lub zakończony uchem plecionym.
Cumowanie – unieruchomienie jednostki pływającej (statku wodnego) przy nabrzeżu, kei, pomoście, burcie innej jednostki, boi, pławie, dalbie, beczce cumowniczej itp.
Cumowniczy – węzeł żeglarski. Jeden z najlepszych (jeśli nie najlepszy) węzeł cumowniczy.
Cunningham – (czyt.: kaningem) urządzenie do naciągania w dół liku przedniego grota, wykorzystuje się tu przednie ucho refowe jego reflinę, służy do regulacji głębokości żagla; nazwa wywodzi się od nazwiska amerykańskiego żeglarza Briggesa Cunninghama
Cwangla (ćma) – gęsta mgła.
CWM ZHP – Centrum Wychowania Morskiego Zwiazku Harcerstwa Polskiego.
Cypel (półwysep) – wysunięta w akwen, często u podstawy mocno przewężona i podmokła część lądu.
Cyrkiel nawigacyjny (przenośnik) – cyrkiel zwykle z kabłąkowatymi nóżkami w okolicy łączącego je sworznia pozwalający jedną dłonią precyzyjnie rozwierać nóżki i przenosić odległość z mapy na jej skalę lub na odwrót.
Czarter – wynajęcie jachtu.
Czerpak (wylewajka) – spory, zwykle z elastycznego tworzywa kubek z jedną spłaszczoną stroną po przeciwnej stronie uchwytu. Służy do zbierania wody z podłóg kokpitów i kabin.
Człowiek – alarm pokładowy i manewr jednostki w celu możliwie najszybszego podejścia i podjęcia rozbitka na pokład.
Poprzednie części
„A” – słownik terminów żeglarskich „B” – słownik terminów żeglarskich