Ahoj! Słownik terminów żeglarskich warto zacząć właśnie od tego popularnego wśród żeglarzy przywitania. Stworzyliśmy go z myślą o tych, którzy dopiero uczą się żeglować po Mazurach. Jednak korzyść z niego mogą również mieć bardziej doświadczeni żeglarze.
Jeśli planujesz odbycie kursu na patent żeglarski lub jesteś w jego trakcie, ten artykuł jest dla ciebie. Przyda Ci się również, jeśli planujesz czarter jachtu lub czarter bez patentu a z głowy wypadła Ci część pojęć i chciałbyś sobie je przypomnieć. Zajrzyj tutaj też, gdy podczas pobytu w portowej tawernie, w trakcie burzliwej dyskusji, Twoja wiedza zostanie wystawiona na próbę!
Słownik terminów żeglarskich rozpoczynających się na literę “A”:
Achterdek – powierzchnia pokładu na statku w części rufowej. Na jachcie znajduje się za kokpitem. Na żaglowcu achterdek rozciąga się od ostatniego masztu do rufy. Najczęściej pod achterdekiem znajduje się ładownia rufowa nazywana achterpikiem.
Achterkasztel – nadbudówka pokładu w części rufowej jednostki.
Achterluk – otwór wejściowy prowadzący z pokładu lub kokpitu do tylnych pomieszczeń jachtu.
Achterpik (skrajnik rufowy) – ładownia rufowa znajdująca się wewnątrz jachtu. Oddzielona od reszty statku wodoszczelną przegrodą. Może oznaczać przedział kadłuba pomiędzy rufą, a najbliższym jej poprzecznym elementem konstrukcyjnym lub pierwsze większe pomieszczenie od strony rufy. Najczęściej przykryty pokładem rufowym lub podłogą kokpitu.
Achtersztag – jedna z lin olinowania stałego podtrzymujących maszt, biegnąca w płaszczyźnie symetrii jednostki pływającej od topu lub górnej części masztu w kierunku rufy, a tam zamocowana na pokładzie. Służy do stabilizacji masztu. W przypadku ożaglowania gaflowego stosowana jest para baksztagów, co umożliwia manewrowanie gaflem.
Achtersztaksel – trójkątny żagiel zawieszany na achtersztagu jachtów typu slup bermudzki (jednomasztowych z ożaglowaniem bermudzkim), stosowany niekiedy w czasie żeglowania kursami fordewind lub baksztag. Jest to odpowiednik apsla stawianego na jachtach dwumasztowych.
Achterwatersztag – lina na żaglowcu zaliczana do olinowania stałego. Usztywniająca wystrzał od dołu, biegnąca w diametralnej jednostki. Łączy punkt połączenia stępki i pawęży z nokiem wystrzału. Może być liną włókienną, liną stalową lub łańcuchem.
Admiralicji kotwica — najstarszy typ kotwicy wywodzący się ze starożytności. Jest to zwykle bardzo duża kotwica z jedną lub dwiema nieruchomymi łapami i w górnej części trzonu z prostopadłą do łap poprzeczką, bywa że składaną. Modyfikacją kotwicy admiralicji jest kotwica Trottmana.
Agona – linia biegnąca na mapie (geograficznej lub magnetycznej) wzdłuż miejsc o zerowej wartości deklinacji magnetycznej. Agona jest szczególną odmianą izogony. Termin jest stosowany również w nawigacji lotniczej.
Agregat – urządzenie elktroenergetyczne stanowiące samodzielne źródło prądu. Na jachcie służy do zasilania urządzeń elektrycznych jednostki oraz akumulkatorów.
Ahoj! – pozdrowienie stosowane wśród żeglarzy i marynarzy. Okrzykowi towarzyszy uniesiona pionowo do góry ręka skierowana otwartą dłonią w stronę osoby pozdrawianej.
Akwalung – aparat tlenowy umożliwiający przebywanie pod wodą. Służy do nurkowania i prac podwodnych. Składa się z butli nurkowej, automatu oddechowego oraz przewodu tlenowego z ustnikiem.
Akwen – dowolnie określony obszar wodny. Określenie akwen wodny jest błędem językowym (pleonazm), akwen z definicji jest obszarem wody.
Aldis – pokładowy reflektor (przenośna lub stacjonarny) przeznaczony do sygnalizacji świetlnej błyskowej na dalekie odległości. Lampa o bardzo dużej mocy z parabolicznym lustrem zwykle przesłonięta jest żaluzją. Stosowana w komunikacji okręt – okręt lub okręt – brzeg. Aldis ma istotne znaczenie w porozumiewaniu się w czasie ciszy radiowej.
Alfabet Morse’a – kod komunikacyjny stworzony w 1836 roku przez amerykańskiego wynalazcę Samuela Morse’a. Litery oraz cyfry reprezentowane są za pomocą różnych kombinacji dwóch sygnałów: sygnału długiego przedstawianego w postaci kreski oraz sygnału krótkiego, czyli kropki, przy czym czas trwania sygnału długiego jest trzy razy dłuższy niż sygnału krótkiego. Przerwa między sygnałami tej samej litery ma długość jednej kropki, między literami tego samego wyrazu – trzech kropek, a między sąsiednimi wyrazami – siedmiu kropek.
Amortyzator cumy – mocny, wplątany w ciąg cumy element elastyczny kompensujący naturalnie zmienne naprężenia cum niewielkich jachtów.
Anemomert (wiatromierz) – przyrząd służący do mierzenia prędkości wiatru. Może też służyć do mierzenia prędkości przepływu gazów i cieczy. Niektóre są wyposażone we wskaźnik kierunku ruchu (anemoskop/wiatrowskaz).
Anemoskop (wiatrowskaz) – przyrząd służący do wskazywania kierunku ruchu wiatru. Stosowany również w lotnictwie, w ogrodach meteorologicznych czy w celach ozdobnych na budynkach.
Anoda – cynkowany element stosowany w celu ochrony elementów jachtu pozostających pod wodą przed korozją. Istnieją anody do przyspawania oraz przykręcania.
Apsel (bezansztaksel) – skośny żagiel o kształcie trójkątnym podnoszony na bezansztagu. Zawieszany jest między grotmasztem i bezanmasztem na (zwykle wypinanym) sztagu bezanmasztu. Zastosowanie go w zwykłym takielunku dwumasztowym wymaga na ogół zrzucenia grota i wypięcia bomu na stałe, lub tylko na czas zwrotu, tzn. apsel praktycznie uniemożliwia halsowanie przy pełnym ożaglowaniu.
Arabskie ożaglowanie – zbliżone do łacińskiego, ale reja wisi wyżej, żagiel ma kształt trapezowy z przednim szotem mocowanym do dziobu. Powstało przez skrócenie przedniej części żagla łacińskiego.
Aramid (kevlar) – lekkie, bardzo mocne i niepalne tworzywo. W żeglarstwie ma zastosowanie w produkcji lin, tkanin żaglowych, prętów na drzewce jachtowe oraz odzieży turystycznej.
Armator – osoba (najczęściej właściciel) od której wynajmujemy jacht.
Armatorska – kabina, w części rufowej pozostająca zawsze i w każdym rejsie w wyłącznej dyspozycji armatora jednostki.
Ashleya węzeł – trudny do rozplątania, służący do łączenia dwóch lin. Podobny do splotu Zeppelina. Został opracowany przez Clifforda Ashleya.
Astrolabium (sfera armilarna) – historyczny przyrząd astronomiczny służący do wyznaczania pozycji ciał niebieskich nad horyzontem. Do początku XVII wieku stosowany był w żeglarstwie do nawigacji Jego następcą był sekstant.
Astronawigacja – oznaczanie pozycji jednostki na podstawie pomiarów położenia niektórych ciał niebieskich.
Awanport – najbliższa otwartemu akwenowi część portu, obszar wodny między falochronem a portem właściwym, skąd prowadzą drogi wodne do kanałów portowych, basenów, doków itp.
W październiku, w słowniku żeglarskim, opiszemy terminy rozpoczynające się na literę “B”.
Maxus 33.1 RS
- Kadłub: 10,45 m x 3,2 m
- Załoga: 8-10 osób
- Żagle: 40 m^2 (fok + grot)
- Udogodnienia: koło sterowe, ster strumieniowy, echosonda, ogrzewanie Webasto, prysznic w kokpicie, radio z MP3 i TV, bimini, szprycbuda, nagłośnienie w kokpicie, oświetlenie LED, kuchenka gazowa, mikrofalówka, lodówka
Antila 30
- Kadłub: 9,3 m x 2,95 m
- Załoga: 10 osób
- Żagle: 38m^2 (fok + grot)
- Udogodnienia: silnik 15 KM stacjonarny, ogrzewanie, lodówka Waeco, grot pełnolistwowy, patent do kładzenia masztu, rolfok na sztywnym sztagu, radio CD/MP3, instalacja 12V / 230 V, gniazdo do ładowania telefonu, 3 zamykane kabiny
Nautika 830
- Kadłub: 8,3 m x 2,9 m
- Załoga: 8 osób
- Żagle: –
- Udogodnienia: jacht motorowy dostępny bez patentu, lodówka sprężarkowa, ogrzewanie Webasto, silnik Marcury 50KM z elektrycznym trymem, instalacja wody pitnej, radio z MP3 oraz TV, kuchenka gazowa, 2 zamykane kabiny (max 6 osób).
Antila 24.4
- Kadłub: 7,4m x 2,6m
- Załoga: 6-8 osób
- Żagle: 30 m^2 (fok+grot)
- Udogodnienia: ogrzewanie Webasto, lodówka Waeco, kabestany Andersen, oświetlenie LED, bramka do kładzenia masztu, sztywny sztag, roll fok, kuchenka gazowa, kabina WC, silniki Mercury Sailpower 5KM, panel solarny.